Leszcz
Leszcz |
|
Systematyka |
Domena |
eukarionty |
Królestwo |
zwierzęta |
Typ |
strunowce |
Podtyp |
kręgowce |
Gromada |
promieniopłetwe |
Rząd |
karpiokształtne |
Rodzina |
karpiowate |
Rodzaj |
Abramis |
Gatunek |
leszcz |
Nazwa systematyczna |
Abramis brama[1] |
(Linnaeus, 1758) |
Leszcz (
Abramis brama) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych.
Występowanie
Leszcz występuje w niemal całej Europie z wyjątkiem Półwyspu Iberyjskiego, Apenińskiego, zachodniej Francji, południowej części Półwyspu Bałkańskiego, północnej Szkocji oraz północnej Skandynawii. Występuje także w zachodniej Azji, został też zaaklimatyzowany na wielu obszarach Syberii. W Polsce jest pospolity w dużych jeziorach, rzekach nizinnych i w przybrzeżnej strefie Bałtyku.
W Europie występują 2 podgatunki leszcza:
- Abramis brama orientalis – rejon Morza Kaspijskiego i Aralskiego.
- Abramis brama danubu – dorzecze Dunaju.
Żyje w stadach w dolnych partiach dużych rzek (kraina leszcza), w jeziorach i zbiornikach zaporowych, najchętniej przebywa w głębokiej wodzie z bogatą roślinnością. W niektórych zbiornikach występuje bardzo licznie, co prowadzi do karłowacenia populacji
[potrzebne źródło].
Opis
Leszcz osiąga ponad 6 kg masy ciała
[3] i do 82 cm długości
[4]. Rekordowy okaz złowiony w 1912 w Finlandii ważył 11,5 kg
[3]. Ciało silnie wygrzbiecone oraz bocznie spłaszczone, pokryte dużymi, łatwo usuwalnymi łuskami. Otwór gębowy dolny, tworzy charakterystyczny, wysuwalny ryjek. Wzdłuż linii bocznej powyżej 50 łusek. W płetwie odbytowej powyżej 23 promieni, w płetwie grzbietowej 9-10 miękkich promieni. Grzbiet leszcza jest ciemny, z zielonkawym odcieniem, brzuch białawy, płetwy szaroniebieskie, jego boki zaś u młodych osobników srebrzyste, z wiekiem często uzyskują złotawy połysk.
Odżywianie
Leszcz jest typowym bentosożercą – żywi się zwierzętami zamieszkującymi osady denne. Dzięki właściwościom swojego aparatu gębowego jest w stanie zasysać muł, a następnie wypluwać go i wyszukiwać cząstki pokarmu. Młode osobniki żywią się zooplanktonem.
Rozród
Dojrzewa płciowo w wieku 4–7 lat. Trze się na płyciznach, gromadnie w V i VI przy temperaturze 12–16 °C. U samców w tym czasie na głowie i grzbiecie występuje wysypka tarłowa. Samica składa ikrę kilkukrotnie na roślinności podwodnej lub, w razie jej braku, na zanurzonych gałęziach. Narybek tworzy duże ławice. Rośnie bardo wolno, w wieku 7-8 lat mierzy około 30 cm.
Znaczenie gospodarcze
Leszcz ma dość duże znaczenie gospodarcze. Chętnie łowiony przez wędkarzy na spławik i grunt. W przeciętnie ciepłym roku wędkarski sezon leszczowy w rzece zaczyna się po tarle i trwa od czerwca do początku września. Kulminacja przypada w lipcu i pierwszej połowie sierpnia.
Ochrona
W wodach śródlądowych nie posiada wymiaru ochronnego. W wodach morskich wymiar ochronny wynosi 40 cm.