Jaź
Jaź |
|
Systematyka |
Domena |
eukarionty |
Królestwo |
zwierzęta |
Typ |
strunowce |
Podtyp |
kręgowce |
Gromada |
promieniopłetwe |
Rząd |
karpiokształtne |
Rodzina |
karpiowate |
Rodzaj |
Leuciscus |
Gatunek |
jaź |
Nazwa systematyczna |
Leuciscus idus[1] |
(Linnaeus, 1758) |
Jaź (
Leuciscus idus) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych.
Występowanie
Europa na wschód od Renu i na północ od Alp, oraz Azja. Występuje w wodach płynących, rzadziej stojących, oraz w słonawych wodach przy ujściach rzek. Żyje stadnie.
Cechy morfologiczne
Osiąga 40–50 (maksymalnie 80) cm długości i 2 (maksymalnie 5) kg masy ciała. Ciało bocznie spłaszczone, lekko wygrzbiecone, pokryte małymi łuskami. Głowa mała, otwór gębowy w położeniu końcowym. Oczy duże. Grzbiet szaroniebieski lub ciemnozielony, boki srebrzyste, brzuch biały. Płetwy grzbietowa, ogonowa i odbytowa są szare, pozostałe żółtawe lub czerwonawe.
Odżywianie
Żywi się owadami, mięczakami, skorupiakami a czasem także małymi rybami.
Rozród
Dojrzewa płciowo w wieku 3–4 lat. Tarło odbywa wiosną (kwiecień – czerwiec), w tym czasie odbywa wędrówki w górę cieków. Trze się w miejscach o piaszczystym lub żwirowym podłożu, czasem silnie zarośniętych. Ikra jest przyklejana do podłoża lub roślinności. U samców występuje wysypka tarłowa. Żyje 10–15 lat.
Znaczenie gospodarcze
Gatunek poławiany gospodarczo i przez wędkarzy.
W stawach rybnych, sadzawkach parkowych i ogrodowych, jako ryba dekoracyjna hodowana jest ozdobna, złota odmiana jazia tzw. złota orfa (
Leuciscus idus aberr.
orfus). Jego ciało ma barwę pomarańczową lub czerwonawą, brzuch biały. Ma duże wymagania tlenowe, dużo wyższe niż złota rybka, dlatego trudno go hodować, a zwłaszcza rozmnażać.
Ochrona
Wymiar ochronny |
25 cm |
Okres ochronny |
brak |
Limit Połowowy |
10 szt. na dobę łącznie z kleniem |